لتروزول یک داروی خوراکی غیر استروئیدی و مهار کننده آنزیم آروماتاز است که بیشتر در موارد پس از عمل جراحی تومورهای پستان استفاده می‌شود. همچنین از سال 2001 به عنوان یک عامل تحریک تخمک‌گذاری نیز استفاده می‌شود. مکانیسم عمل لتروزول در تحریک تخمک‌گذاری به این صورت است که از طریق مهار آنزیم آروماتاز، که در فرآیند تبدیل هورمون‌های جنسی مونترون به استروژن نقش دارد، از سنتز استروژن در ابتدای فولیکولار جلوگیری می‌کند.
قرص لترزول چیست؟
لتروزول یک داروی هورمونی است که به دسته داروهای مهار کننده آنزیم آروماتاز تعلق دارد. این دارو برای درمان سرطان پستان بسیار پرکاربرد است، زیرا رشد سلول‌های سرطانی در بسیاری از موارد به هورمون استروژن وابسته است و لتروزول با مهار آنزیم‌های تبدیل کننده پیش سازهای هورمونی به استروژن، باعث کاهش رشد سلول‌های سرطانی می‌شود.
این دارو بیشتر در زنان پس از یائسگی که مبتلا به سرطان پستان هستند، تجویز می‌شود تا از عود مجدد بیماری جلوگیری شود. همچنین، لتروزول در بعضی موارد ممکن است توسط متخصصان زنان و ناباروری جهت القای تخمک‌گذاری نیز استفاده شود. این دارو به صورت قرص خوراکی ۲.۵ میلی‌گرم در بازار دارویی موجود است.
موارد مصرف لترزوول
لتروزول (Letrozole) یکی از داروهای هورمونی مهم است که برای درمان و کنترل انواع سرطان پستان استفاده می‌شود، از جمله سرطان پستان پیشرفته و متاستاتیک پس از یائسگی. این دارو با نام تجاری “فمارا” شناخته می‌شود. لتروزول به عنوان درمان اولیه در سرطان پستان در خانم‌های یائسه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به وسیله کاهش سطح هورمون استروژن در بدن، به کنترل رشد سلول‌های سرطانی کمک می‌کند.
علاوه بر این، لتروزول در موارد خاصی در ناباروری استفاده می‌شود، به ویژه در زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک. در این موارد، لتروزول به منظور القای تخمک‌گذاری تجویز می‌شود. لطفاً توجه داشته باشید که لتروزول تنها برای موارد خاصی تجویز می‌شود و تشخیص و تجویز آن توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.
لتروزول چگونه عمل می‌کند؟
لتروزول سطح هورمون جنسی زنانه (استروژن) را کاهش می‌دهد. استروژن محرک رشد بعضی از سرطان‌های پستان است. به این سرطان‌های پستان، «هورمون مثبت» یا «حساس به هورمون» می‌گوییم. لتروزول می‌تواند رشد این سرطان‌ها را متوقف یا آهسته کند.
لتروزول، صرفا در خانم‌هایی موثر است که یائسه شده باشند. این یائسگی می‌تواند طبیعی یا در نتیجه درمان دارویی، جراحی یا پرتو درمانی باشد.
بعد از یائسگی، تخمدان‌های خانم‌ها استروژن تولید نمی‌کنند. اما همچنان مقدار کمی استروژن توسط آنزیمی به نام «آروماتاز» ساخته می‌شود. این هورمون هورمون‌های جنسی دیگری به نام آندروژن (هورمون مردانه) را به استروژن تبدیل می‌کند. این تبدیل، عمدتا در بافت چربی، عضلات و پوست اتفاق می‌افتد. لتروزول عضو دسته‌ای از داروهای به نام «مهارکننده های آروماتاز» است. این داروها آروماتاز را مهار می‌کنند تا نتواند آندروژن را به استروژن تبدیل کند.
مصرف لتروزول چگونه است؟
لتروزول به صورت قرص و روزانه یک بار مصرف می‌شود. بهتر است که قرص‌ها هر روز سر ساعت مشخصی مصرف شوند. شما می‌توانید آن‌ها را با یا بدون غذا مصرف کنید.
نحوه مصرف لترزول
شما باید قرص‌ها را بر اساس دستور پزشک خود مصرف کنید. از مصرف کمتر یا بیشتر از حد تجویز شده خودداری کنید. دوز معمول تجویزی، یک قرص ۲.۵ میلی‌گرمی، یک بار در روز است. اگر فراموش کردید یک نوبت را مصرف کنید و اگر نزدیک نوبت دوز بعدی است (مثلا ۲ تا ۳ ساعت مانده به نوبت بعدی)، نوبت فراموش‌شده را مصرف نکنید، و نوبت بعدی را سر وقت استفاده کنید.
در غیر این صورت، به محض به یادآوردن، آن نوبت را مصرف کنید. دوز بعدی را در زمان معمول استفاده کنید. دوز دوبرابر نخورید.
آزمایش‌ها
ممکن است پیش از شروع درمان و حین درمان نیاز به آزمایش‌هایی داشته باشید. پزشک شما سلامت کلی شما، سطح گلبول‌های خونی و مواد دیگر موجود در خون را چک خواهد کرد.
معمولا آزمایش‌های زیر درخواست خواهد شد: کلسترول، آنزیم‌های کبدی، تست تراکم استخوان و تست حاملگی (در خانم‌های پیش از یائسگی)
عوارض لتروزول
عوارض ناشی از مصرف این قرص در بیش از ۱۰ درصد بیماران رخ می‌دهند. یعنی از هر ۱۰۰ نفر، بیش از ۱۰ نفر آن‌ها این عوارض را تجربه می‌کنند. ممکن است شما یکی یا تعداد بیشتری از آن‌ها را داشته باشید.
افزایش سطح کلسترول
ممکن است سطح کلسترول شما افزایش یابد. این افزایش معمولا مختصر است و شما به طور منظم آزمایش می‌شوید تا سطح آن بررسی شود.
گر گرفتگی
راههایی برای کنار آمدن با گر گرفتگی وجود دارد. اگر کنار آمدن با گر گرفتگی برای شما سخت است با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است برای شما داروهایی تجویز کنند.
افزایش تعریق
ممکن است بیش از معمول عرق کنید، مخصوصا در زیر بغل و دست‌ها و پاها. به پزشک یا پرستار خود بگویید، شاید آن‌ها بتوانند کمک کنند.
درد مفصل و عضله
ممکن است دردی در عضلات و مفاصل خود احساس کنید. با پزشک یا پرستار خود درباره مسکن‌هایی که می‌توانند این عارضه را کم کنند صحبت کنید.
خستگی
ممکن است احساس خستگی بیش از حد کنید، انگار که اصلا انرژی ندارید.
موارد مختلفی می‌توانند به شما کمک کنند خستگی خود را کم کرده و با آن کنار بیایید، مثلا ورزش کردن. نشان داده شده است که ورزش‌های سبک می‌توانند انرژی شما را بیشتر کنند. مهم است که بین ورزش و استراحت تعادل برقرار کنید.
عوارض گهگاهی لتروزول
این عوارض در حدود ۱ تا ۱۰ درصد موارد اتفاق می‌افتند. یعنی از هر ۱۰۰ نفر، ۱ تا ۱۰ نفر دچار این عوارض می‌شوند. ممکن است شما نیز یکی یا تعداد بیشتری از آن‌ها را تجربه کنید:
- تغییر در اشتها: افزایش یا کاهش اشتها
- افسردگی
- سردرد
- احساس گیجی و سبکی سر
- تپش قلب
- افزایش فشار خون
- حالت تهوع یا استفراغ
- سوء هاضمه
- یبوست یا اسهال
- درد شکم
- ریزش مو
- بثورات (ضایعات) پوستی
- پوست خشک
- مشکلات استخوانی، مانند ضعف استخوان، درد یا شکستگی
- آرتریت
- خونریزی از واژن (ناحیه تناسلی زنانه)
- تورم دست‌ها، پاها (شامل بازوها و ران‌ها)
- درد قفسه سینه
- افزایش وزن
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
پزشک یا پرستار شما، بعضی از عوارض را به شما خواهد گفت. آن‌ها در فواصل زمانی نزدیک شما را بررسی خواهند کرد و وضعیت سلامتی شما را در ویزیت‌ها خواهند دید. در شرایط زیر با مرکز درمانی یا پزشک خود تماس بگیرید:
• عوارض شدیدی را تجربه می‌کنید.
• عوارض شما بهتر نمی‌شوند.
• عوارض شما در حال بدتر شدن هستند.
درمان زودهنگام می‌تواند از پیشرفت عوارض جلوگیری کند.
لتروزول و بارداری
در خصوص بارداری زنانی که لتروزول مصرف می‌کنند، توصیه می‌شود در طول مدت درمان حاملگی نداشته باشند. این امر به این دلیل است که این دارو می‌تواند بر هورمون‌هایی که در تنظیم بارداری و تخمک‌گذاری نقش دارند، تأثیر بگذارد. اگر شما قصد بارداری دارید یا ممکن است باردار باشید، حتماً قبل از شروع مصرف لتروزول یا در حین مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
پزشک ممکن است نیاز به تنظیم درمان یا راهنمایی در مورد گزینه‌های دیگری که با وضعیت و تمایلات شما سازگاری دارد، داشته باشد. همچنین استفاده از روش‌های موثر پیشگیری از بارداری در طول درمان با این دارو بسیار مهم است.
حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا راهنمایی‌ها و اطلاعات صحیح در مورد اثرات لتروزول بر روی بارداری را دریافت کنید و بتوانید به طور مطمئن‌تری با این مسئله روبرو شوید.
سایر نکاتی که باید در مورد قرص لتروزول بدانید!
لتروزول ممکن است با بعضی غذاها و داروها تداخل داشته باشد. پیش از شروع درمان با پزشک خود در مورد سایر داروهایی که مصرف می‌کنید صحبت کنید.به عنوان مثال، لتروزول سطح خونی متادون و لوومتادون را افزایش می‌دهد. مصرف همزمان تاموکسیفن و لتروزول توصیه نمی‌شود. شما باید تنها زمانی این دارو را مصرف کنید که کاملا یائسه شده باشید.
به علت روش عملکرد آن، احتمال بسیار کمی وجود دارد که شما حامله شوید. این دارو ممکن است به جنین در حال تکوین آسیب برساند. مهم است که حین مصرف این دارو و تا چند ماه بعد از آن باردار نشوید. بنابراین، حتی اگر یائسه شده‌اید، با پزشک خود در مورد موثرترین ضدبارداری صحبت کنید. نباید حین درمان به فرزندتان شیر بدهید، چرا که این دارو می‌تواند در شیر وارد شود.
